Ứng dụng AI trong kiến trúc đang thay đổi cách các kiến trúc sư thiết kế, quy hoạch và tối ưu dự án. Từ phần mềm hỗ trợ thiết kế đến cách viết prompt AI hiểu đúng ý tưởng, tất cả đều giúp công việc hiệu quả và sáng tạo hơn. Hãy cùng Wi Team khám phá cách tận dụng AI thông minh trong từng bước thiết kế.

1. Lợi ích của AI trong kiến trúc

Ứng dụng AI trong lĩnh vực kiến trúc góp phần cải thiện chất lượng thiết kế, nâng cao hiệu suất làm việc và hỗ trợ giảm tải cho kiến trúc sư. Dưới đây là một số lợi ích tiêu biểu:

• Khám phá thiết kế hiệu quả hơn: So sánh nhanh nhiều phương án để tìm giải pháp tối ưu.

• Tối ưu tài nguyên: Giảm lãng phí vật liệu và năng lượng ngay từ giai đoạn thiết kế.

• Tự động hóa công việc lặp lại: Xử lý nhanh các tác vụ kỹ thuật giúp tiết kiệm thời gian.

• Quản lý dự án hiệu quả hơn: Dự đoán rủi ro, tối ưu tiến độ và chi phí xây dựng.

• Tăng cường phối hợp nhóm: Kết nối dữ liệu giúp các bên liên quan làm việc hiệu quả.

• Nâng cao trải nghiệm khách hàng: Có thể tương tác thiết kế bằng công nghệ thực tế ảo.

• Quản lý và bảo trì chủ động: Dự báo nhu cầu bảo trì, kéo dài tuổi thọ công trình.

• Tăng hiệu suất năng lượng: Đề xuất cải tiến để tiết kiệm điện và giảm chi phí vận hành.

• Nâng cao độ chính xác: Có thể phát hiện và sửa lỗi sớm trong khi thiết kế và thi công.

• Ra quyết định dựa trên dữ liệu: Phân tích thông tin hỗ trợ quyết định chính xác hơn.

2. 7 cách ứng dụng AI trong kiến trúc

Dưới đây là 7 cách AI đang góp phần nâng cao hiệu quả thiết kế và xây dựng, đồng thời mở ra những hướng tiếp cận mới mẻ cho các kiến trúc sư, kỹ sư và nhà phát triển bất động sản.

2.1. Phát triển và quy hoạch đô thị

AI có thể phân tích hàng trăm yếu tố như ánh sáng tự nhiên, hướng gió, tiếng ồn, lưu lượng giao thông và nhiệt độ... nhằm hỗ trợ các kiến trúc sư và nhà quy hoạch tối ưu hóa thiết kế đô thị ngay từ những bước đầu tiên. Thông qua đánh giá dữ liệu, AI giúp xác định các yếu tố cần cải thiện.

Bằng cách phân tích môi trường và hạ tầng xung quanh, AI hỗ trợ điều chỉnh thiết kế để giảm ô nhiễm tiếng ồn và cải thiện khả năng chiếu sáng tự nhiên. Nhờ đó, các dự án đô thị mới đảm bảo yếu tố kỹ thuật và tạo ra những không gian sống hài hòa, tiện nghi và bền vững hơn cho cộng đồng.

2.2. Giúp bạn đặt giá thầu tốt hơn

AI hẹp đang được ứng dụng để đơn giản hóa quy trình đấu thầu xây dựng, cho phép tạo ra các thiết kế sơ bộ nhanh chóng mà chưa cần sự tham gia chi tiết của kỹ sư. Các công cụ AI có thể tự động bố trí lưới kết cấu, dự đoán kích thước dầm cột dựa trên dữ liệu mô phỏng.

Tuy AI giúp đẩy nhanh giai đoạn thiết kế ban đầu, vai trò của con người vẫn rất quan trọng. Kỹ sư và kiến trúc sư chịu trách nhiệm kiểm định, điều chỉnh chi tiết và giám sát thi công, đảm bảo phương án thiết kế đạt độ chính xác cao, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và phù hợp với điều kiện thực tế.

2.3. Thiết kế, lập kế hoạch thể tích

AI hỗ trợ việc ước lượng nhanh diện tích, thể tích và bố cục nội thất chỉ từ một số thông số cơ bản. Các hệ thống học máy có thể hiểu mối quan hệ giữa các khu vực chức năng dựa trên yêu cầu đơn giản như "phòng họp gần cửa sổ" hay "phòng ăn cách xa khu làm việc kỹ thuật”.

Dựa trên những yêu cầu này, AI xây dựng các bố cục phù hợp với từng nhu cầu sử dụng cụ thể. Quá trình này giúp kiến trúc sư rút ngắn thời gian trao đổi với khách hàng, đồng thời tăng tốc độ hoàn thiện phương án thiết kế, tạo điều kiện để các quyết định được đưa ra nhanh chóng và hiệu quả hơn.

2.4. Cho nhà phát triển bất động sản

AI có thể tạo ra hàng triệu phương án thiết kế từ một số ít đầu vào, giúp các nhà phát triển bất động sản nhanh chóng đánh giá tính khả thi tài chính và kỹ thuật của địa điểm xây dựng. Nhờ AI xử lý nhanh và đa dạng giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu rủi ro trong giai đoạn ban đầu.

Khác với thiết kế tham số truyền thống, AI tập trung tối ưu hiệu quả thương mại và tính khả thi ngay từ những bước đầu tiên. Thiết kế được sinh ra trực tiếp trong môi trường số hóa, cho phép kiểm soát tốt hơn nguồn lực, tiến độ và hiệu suất vận hành, tạo điều kiện thuận lợi cho điều chỉnh khi cần thiết.

2.5. Thiết kế kiến trúc và nội thất

AI đang thay đổi cách kiến trúc sư phát triển và tinh chỉnh bản vẽ kỹ thuật:

• Tự động hóa bản vẽ: AI có thể nhanh chóng tạo ra các bản vẽ 2D, 3D dựa trên thông số kỹ thuật đã cho, tiết kiệm đáng kể thời gian thiết kế.

• Phân tích và tối ưu không gian: AI phân tích các yếu tố tự nhiên để tối ưu hóa bố trí không gian sống tiện nghi giúp làm việc hiệu quả.

• Đề xuất ý tưởng sáng tạo: AI có thể đề xuất, gợi ý các mô hình thiết kế độc đáo, hỗ trợ kiến trúc sư hiện thực hóa những ý tưởng phức tạp.

Quy trình cơ bản ứng dụng AI trong thiết kế gồm:

• Bước 1: Phác thảo công năng và hình khối sơ bộ.

• Bước 2: Chuẩn bị từ khóa mô tả ý tưởng (Prompt).

• Bước 3: Kết hợp phác thảo và Prompt để tạo ra loạt phương án hình ảnh.

• Bước 4: Chỉnh sửa chi tiết chưa phù hợp bằng các công cụ hỗ trợ.

• Bước 5: Hoàn thiện hình ảnh với các phần mềm đồ họa chuyên sâu.

• Bước 6: Nâng cao độ phân giải và chi tiết cho sản phẩm cuối cùng.

2.6. Xây dựng và quản lý công trình

AI đang được ứng dụng trong nhiều khâu của quá trình thi công và vận hành:

• Tự động hóa: Giảm tải các công việc nặng như vận chuyển vật liệu, nâng cao hiệu suất lao động.

• Quản lý vật liệu và tiến độ: Theo dõi và kiểm soát việc sử dụng vật liệu, đảm bảo tiến độ thi công.

• Dự báo sự cố kỹ thuật: Phân tích hiện trường để phát hiện rủi ro và đề xuất giải pháp phòng ngừa.

2.7. Kiểm soát tác động môi trường

AI đóng góp tích cực vào việc phát triển công trình xanh và bền vững:

• Tối ưu hóa hiệu quả năng lượng: AI hỗ trợ kiến trúc sư thiết kế các tòa nhà tiêu tốn ít năng lượng hơn, giúp giảm chi phí vận hành, từ đó nâng cao hiệu suất tòa nhà trong dài hạn.

• Dự báo và giảm thiểu tác động môi trường: Phân tích tác động của công trình lên môi trường tự nhiên, từ đó giúp kiến trúc sư đưa ra các giải pháp thiết kế thân thiện với hệ sinh thái.

3. Cách viết prompt AI trong kiến trúc

Để AI tạo sinh thực sự hỗ trợ hiệu quả trong lĩnh vực kiến trúc, bạn cần biết cách “giao tiếp” đúng với nó. Một prompt tốt sẽ giúp AI hiểu rõ mục tiêu, ngữ cảnh và kỳ vọng của bạn. Dưới đây là 3 bước đơn giản để viết prompt chính xác, tinh gọn nhưng vẫn đầy đủ thông tin.

3.1. Bước 1: Định nghĩa Chat GPT là ai

Phần câu lệnh này đóng vai trò như một điểm neo, giúp Chat GPT xác định rõ vị trí và vai trò của mình trong toàn bộ quá trình tạo nội dung. Khi được “neo” đúng cách, AI sẽ phản hồi với tư duy của một chuyên gia trong lĩnh vực cụ thể, từ đó mang lại câu trả lời đúng mục tiêu hơn.

3.2. Bước 2: Đặt câu lệnh rõ ràng, chi tiết

Bạn cần diễn đạt thật chi tiết yêu cầu của mình với Chat GPT. Ví dụ, nếu bạn muốn hiểu rõ về phong cách của một kiến trúc sư, hãy yêu cầu Chat GPT liệt kê những từ khóa tiêu biểu liên quan đến phong cách thiết kế, chủ đề thường khai thác, và cảm xúc mà kiến trúc sư đó thể hiện tốt nhất.

3.3. Bước 3: Điền dữ liệu của dự án vào

Bạn sẽ hoàn thiện câu lệnh bằng cách bổ sung đầy đủ các thông tin cụ thể của từng dự án, như tên tác giả, độ phân giải, tỷ lệ khung hình, kích thước ảnh, chất liệu, phong cách hoặc bất kỳ yếu tố kỹ thuật nào liên quan. Bước này giúp AI có đủ ngữ cảnh để tạo ra kết quả tốt nhất.

4. Ví dụ về công thức câu lệnh kiến trúc

Để tạo ra mô tả hình ảnh kiến trúc hiệu quả với AI, bạn có thể xây dựng câu lệnh theo cấu trúc gồm các thành phần sau. Dưới đây là một số ví dụ minh họa:

4.1. Công thức tạo ra hình ảnh

Cấu trúc mô tả gồm: thể loại nội dung + phong cách kiến trúc + dạng công trình + đặc điểm nổi bật + chất liệu hoặc màu sắc + bối cảnh không gian.

Ví dụ: Một hình ảnh độ phân giải cao về ký túc xá đại học mang phong cách neo-futurism, có giếng trời, sử dụng kết cấu gỗ và tọa lạc giữa rừng nhiệt đới.

4.2. Công thức thiết kế sơ đồ

Cấu trúc mô tả gồm: thể loại nội dung + loại bản vẽ kiến trúc + chi tiết công trình + phong cách kiến trúc + phong cách thị giác của hình ảnh.

Ví dụ: Bản vẽ mặt đứng của một hồ bơi trong nhà được thiết kế theo phong cách Art Nouveau, mang nét ấn tượng trong cách thể hiện hình ảnh.

4.3. Công thức chỉnh sửa hình ảnh

Cấu trúc mô tả gồm: nền cảnh chính + đặc điểm thiên nhiên + điều kiện ánh sáng + chi tiết môi trường xung quanh + yếu tố không gian đặc trưng.

Ví dụ: Trời hoàng hôn trên sa mạc, bao quanh bởi vườn xương rồng, con đường lát đá và một tháp nước ở phía xa.

5. Thách thức khi ứng dụng AI trong kiến trúc

Áp dụng AI vào lĩnh vực kiến trúc mở ra nhiều cơ hội đổi mới, tuy nhiên cũng kéo theo không ít thách thức cần được cân nhắc. Cụ thể gồm:

• Hạn chế về dữ liệu đầu vào: AI cần dữ liệu chất lượng cao để hoạt động hiệu quả, trong khi dữ liệu kiến trúc thường đa dạng, không đồng nhất và khó chuẩn hóa.

• Khó thay thế tính sáng tạo con người: Thiết kế kiến trúc đòi hỏi cảm quan thẩm mỹ, phong cách cá nhân và óc sáng tạo mà AI chưa thể mô phỏng trọn vẹn.

• Chi phí triển khai lớn: Đưa AI vào quy trình kiến trúc yêu cầu chi phí để đầu tư cao cho hệ thống các phần mềm, phần cứng và đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn.

• Phức tạp trong quá trình tích hợp: Tích hợp AI vào quy trình thiết kế và thi công đòi hỏi thay đổi cách làm việc truyền thống, dễ gây khó khăn cho đội ngũ hiện có.

• Nguy cơ mất việc: Con người sẽ mất việc do một số công việc thủ công hoặc lặp đi lặp lại trong ngành kiến trúc có thể bị thay thế khi AI được ứng dụng rộng rãi.

6. Các phần mềm AI trong kiến trúc

Dưới đây là bảng tổng hợp thông tin về các phần mềm AI trong kiến trúc để giúp bạn có cái nhìn tổng quan và dễ dàng so sánh:

7. Các câu hỏi thường gặp

Dưới đây là các câu hỏi thường gặp về ứng dụng AI trong kiến trúc, giúp bạn hiểu cách công nghệ AI hỗ trợ thiết kế sáng tạo.

7.1. Làm sao để giữ chất riêng khi dùng AI trong thiết kế?

Kiến trúc sư nên xem AI là công cụ hỗ trợ, không phải người thay thế. Việc xác lập tiêu chí thiết kế rõ ràng và luôn giữ tư duy sáng tạo cá nhân là yếu tố quyết định.

7.2. AI có thay đổi cách khách hàng tham gia thiết kế không?

AI và công nghệ XR giúp khách hàng trải nghiệm thiết kế trực quan, tham gia đóng góp ý kiến sớm hơn, từ đó tăng tính đồng sáng tạo và nâng cao sự hài lòng với dự án.

7.3. Xu hướng áp dụng AI trong kiến trúc thời gian tới là gì?

Thiết kế tự thích nghi, đô thị thông minh và kiến trúc biến đổi linh hoạt theo dữ liệu thời gian thực sẽ là những xu hướng nổi bật trong ứng dụng AI giai đoạn tới.

7.4. Kiến trúc sư cần kỹ năng gì để khai thác AI hiệu quả?

Ngoài tư duy sáng tạo, kiến trúc sư cần thành thạo phân tích dữ liệu, tư duy hệ thống và có khả năng xác lập tiêu chí thiết kế để làm việc hiệu quả cùng AI.

Hy vọng những thông tin vừa rồi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách ứng dụng AI trong kiến trúc và khai thác hiệu quả sức mạnh của công nghệ này. Đừng quên truy cập website WiOn để đón đọc thêm nhiều bí quyết kinh doanh hữu ích giúp cửa hàng vận hành trơn tru, phát triển bền vững và bứt phá vượt trội!